بررسی تغییرات کمی آب زیرزمینی دشت میاندوآب متأثر از مدیریت بهره‌برداری از منابع آب سطحی و زیرزمینی با استفاده از مدل ریاضی MODFLOW-NWT

نویسندگان

  • جواد بهمنش دانشیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
  • رزا جنوبی دانشجوی دکتری آبیاری زهکشی- دانشگاه ارومیه
  • کریم عباسپور استاد گروه علوم و تکنولوژی آب موسسه تحقیقاتی EWAG ، سوئیس
چکیده مقاله:

نیاز به آب زیرزمینی در دهه­های اخیر منجر به توسعه استراتژی­های گوناگون برای مدیریت منابع آب سطحی و استفاده مناسب از آب­های زیرزمینی شده است. در این مطالعه، مدل آب زیرزمینی آبخوان دشت میاندوآب توسط مدل MODFLOW-NWT تهیه شد. پس از واسنجی و صحت­سنجی، سه سناریو بررسی شد. در سناریوی اول و دوم، افزایش 10 و 20 درصدی بازده آبیاری در دشت و کاهش پمپاژ از آب زیرزمینی صورت گرفت. در سناریوی سوم، عدم پمپاژ آب توسط موتورپمپ از رودخانه­های سیمینه­رود و زرینه­رود و تأمین نیاز آبی از آب زیرزمینی بررسی گردید. در سناریوهای اول و دوم، با افزایش بازده، کل آب مصرفی را می­توان از 924 میلیون مترمکعب در وضع موجود به ترتیب به 776 و 664 میلیون مترمکعب کاهش داد. با تأمین 642 میلیون مترمکعب از طریق آب سطحی می­توان پمپاژ از آب زیرزمینی را به ترتیب به میزان 148 و 282 میلیون مترمکعب نسبت به وضع موجود کاهش داد. نتایج نشان داد از مقدار آبی که دیگر پمپاژ نمی­شود، به ترتیب میزان 34 و 41 میلیون مترمکعب به‌صورت جریان آب زیرزمینی از پایین­دست به سمت دریاچه ارومیه خارج شده است و به ترتیب میزان 40 و 51 میلیون مترمکعب به منابع آب سطحی تخلیه شده و مابقی در دشت ذخیره شده است. ادامه این شرایط بعد از 5 سال منجر به زهدار شدن اراضی میانی دشت خواهد شد. مقدار آب برگشتی کشاورزی در وضع موجود 33 درصد و در سناریوهای اول و دوم به ترتیب 28 و 20 درصد است که نسبت به وضع موجود 5 و 13 درصد کاهش یافته است. در سناریوی سوم، سطح آب زیرزمینی به‌طور متوسط بعد از 1 و 5 سال به ترتیب 5/1 و 3 متر پایین رفت، اما توانست در مدت 5 سال، 495 میلیون مترمکعب آب برای احیای دریاچه تأمین نماید.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مدیریت سطح آب زیرزمینی از طریق تلفیق آب سطحی و زیر‌سطحی با استفاده از مدل Modflow (مطالعۀ موردی دشت ارومیه)

در سال‌های اخیر، منابع آب زیرزمینی دشت ارومیه تحت تنش شدید قرار گرفته است، به‌طوری‌که در بعضی مناطق به‌علت خشک شدن چاه‌های بهره‌برداری، برای دسترسی به آب اقدام به افزایش عمق چاه کرده‌اند. در بعضی مناطق، سطح آب زیرزمینی بالاست که در آینده ،زهدار شدن آن اراضی را در پی خواهد داشت. برای ساماندهی و سنجش واکنش منابع آب زیرزمینی دشت ارومیه در مقابل اعمال سناریو‌های مختلف مدیریتی و اجرایی از مدلسازی اس...

متن کامل

مدیریت بهره‌برداری از منابع آب زیرزمینی در شرایط خشکسالی با مدل MODFLOW (مطالعه موردی: دشت نورآباد)

امروزه خشکسالی و افزایش نیازآبی، منابع آب زیرزمینی را با چالش مواجه کرده است. از این رو نیاز به مدیریت بهینه منابع آب در این بخش اهمیت ویژه خود را نمایان می‌نماید. این تحقیق به منظور مدیریت بهره‌برداری از آبخوان دشت نورآباد در شرایط خشکسالی و با روش تفاضل محدود مدل‌سازی شده است. جهت تهیه مدل مفهومی دشت از لاگ زمین شناسی، چاه‌های مشاهده‌ای و اکتشافی، مقاطع زمین شناسی و هیدروگراف چاه استفاده و مد...

متن کامل

مدیریت منابع آب زیرزمینی دشت رفسنجان با استفاده از نرم‌افزار Visual Modflow

برداشت بی­رویه همراه با کاهش نزولات جوی، باعث افت شدید سطح ایستابی در دشت رفسنجان شده است. در این تحقیق، تغییرات سطح ایستابی در بازه زمانی سالهای 95-1375 با (4.5) Visual Modflow شبیه­سازی شد. اصلاح اطلاعات (بازسازی داده­ها، حذف داده­های پرت و...) در 35 پیزومتر، در دوره 20 ساله و واسنجی مدل در سال­های 80-1375 انجام شد. در زمستان 1383 تغییرات سطح آب ناچیز و تعادل بین تغذیه و تخلیه آبخوان برقرار ب...

متن کامل

بررسی روند تغییرات کیفیت آب زیرزمینی دشت میاندوآب با استفاده از روش مان– کندال

روند تغییرات کیفیت آب زیرزمینی دشت میاندوآب طی سال­های (1391- 1381) (برای دوره­های پر آب و کم آب) با استفاده از آزمون ناپارامتری مان- کندال اصلاح شده برای ضریب خودهمبستگی مرتبه اول تحلیل شد. نتایج نشان داد که از مجموعه‌ 25 ایستگاه نمونه­برداری آب و برای 14 متغیر کیفی مورد بررسی، برای دوره پر آب، 58 درصد از مشاهده‌ها دارای روند صعودی، 32 درصد روند نزولی و ده درصد بدون روند (در سطح معنی­داری 5 در...

متن کامل

بررسی اثر شبکه آبیاری و زهکشی مارون بر منابع آب زیرزمینی شمال دشت بهبهان با استفاده از مدل MODFLOW

مدل­سازی آب­های زیرزمینی به دلیل کارآیی بالا و هزینه­های کمتر نسبت به روش­های دیگر به عنوان ابزار مدیریتی منابع آب مورد توجه قرار گرفته است. در تحقیق حاضر به ارزیابی اثر شبکه آبیاری و زهکشی مارون بر منابع آب زیرزمینی شمال دشت بهبهان با استفاده از مدل عددی تفاضل محدود و به کمک نرم افزار GMS با کد MODFLOW2000 پرداخته شده ...

متن کامل

بررسی هیدروشیمیایی منابع آب سطحی و زیرزمینی دشت بستان با استفاده از تکنیک‌های آماری چندمتغیره

به منظور شناسایی عوامل اصلی تغییرات هیدروشیمیایی و بررسی فرآیندهای ژئوشیمی کنترل کننده منابع آب سطحی و زیرزمینی دشت بستان از نتایج آنالیز شیمیایی 35 نمونه آب در دو فصل خشک (تیر ماه 1395) و تر (فروردین ماه 1396) استفاده شده است. در این تحقیق، دو روش آماری چند متغیره تجزیه و تحلیل خوشه‌ای سلسله مراتبی (HCA) و تحلیل مؤلفه‌های اصلی (PCA)، برای طبقهبندی کیفی نمونه‌ها‌ی آب منطقه بکار گرفته شد. بر اسا...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 49  شماره 2

صفحات  467- 481

تاریخ انتشار 2018-05-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023